Linkedin Youtube Instagram Facebook Whatsapp

Hafta Hafta Gebelik Rehberi

Her evrede değişen ihtiyaçlar, hormonal ve duygusal destek – yolculuğunuzu güvenle takip edin.

1. Trimester (0–13. Hafta)

İlk kalp atışından ilk ultrasona… Hamileliğinizin temelleri bu dönemde atılıyor.

İlk trimester, gebeliğin en kırılgan ama bir o kadar da heyecanlı dönemidir. Bu haftalarda bebeğiniz embriyodan fetüse dönüşürken; sizin bedeniniz de gebeliğe uyum sağlamak için hızla değişir. İlk kalp atışı duyulur, hormonlar yükselir ve belki de ilk kez “anne oluyorum” duygusu içinizde yankılanır.

Bu Haftalarda Neler Olur?

  • 4–5. haftalar: Gebelik kesesi ve yolk sac ultrasonda görülebilir.
  • 6–7. haftalar: Embriyo gelişir, kalp atımı izlenir.
  • 8–9. haftalar: Kollar-bacaklar şekillenmeye başlar.
  • hafta: Organ gelişimi (organogenez) tamamlanır.
  • 11–12. haftalar: Bebeğiniz artık fetüstür; dış genital yapılar oluşur.

Yapılan İncelemeler ve Testler

İlk Kontrol (5–8. haftalar):

  • Gebelik kesesi ve fetal kalp atımı değerlendirilir.
  • Tekil/çoğul gebelik ayrımı yapılır.
  • Tansiyon ve kilo takibi yapılır.
  • Gerekliyse folik asit başlanır.

İlk Tarama Testleri:

  • Tam Kan, TİT, AKŞ, TSH, SGOT, SGPT
  • HBsAg, VDRL, Rubella, Toksoplazma, CMV (TORCH paneli)

11–14. Hafta Muayenesi:

  • Ense kalınlığı (NT) ölçümü
  • İkili test (kan testi ile kombine)
  • Burun kemiği, mesane değerlendirmesi
  • Gerekiyorsa CVS (plasenta biyopsisi)

2. Trimester (14–27. Hafta)

Duyular açılır, ilk tekmeler hissedilir, bağ kurma başlar.

Bu dönem, çoğu anne adayının hamileliğin tadını en çok çıkardığı dönemdir. Bulantılar azalır, enerji geri gelir, karnınız belirginleşir. Bebeğin organları olgunlaşmaya, duyuları açılmaya başlar. İlk hareketleri hissetmeye başlarsınız. Detaylı ultrason gibi önemli değerlendirmeler de bu döneme denk gelir.

Bu Haftalarda Neler Olur?

14–16. haftalar

  • Bebek dış genital yapıları geliştiğinden cinsiyet tahmini yapılabilir.
  • Tiroid, pankreas ve karaciğer çalışmaya başlar.
  • Kemikler sertleşmeye, kaslar güçlenmeye başlar.
  • Anne adayı için daha enerjik ve stabil bir dönemdir.

17–20. haftalar

  • İlk tekmeler hissedilir (özellikle ilk gebeliklerde 20. haftaya yakın).
  • Sinir uçları gelişir; dış sesleri duyabilir, ışığa tepki verebilir.
  • Tat ve koku duyuları şekillenmeye başlar.
  • Rahim, göbek deliği hizasına kadar büyür.

21–24. haftalar

  • Derisi incelirken kalınlaşmaya başlar, lanugo tüyleri cildi kaplar.
  • Amniyotik sıvıyı yutmaya ve akciğerlerine çekmeye başlar.
  • Tat alma refleksi gelişir.
  • Diş etlerinde hassasiyet, bel ağrısı, uyku bozuklukları olabilir.

25–27. haftalar

  • Beyin gelişimi hızlanır, ses tanıma başlar.
  • Göz kapakları açılıp kapanabilir.
  • Deri altı yağ dokusu birikmeye başlar.
  • Bebek annenin sesini tanımaya başlar, duygusal bağ güçlenir.

Yapılan İncelemeler ve Testler

16–18. Hafta Muayenesi

  • Üçlü test (ikili test yapılmadıysa)
  • NTD (nöral tüp defekti) taraması
  • Fetal biyometri ölçümleri
  • İdrar kültürü
  • Çoğul gebeliklerde rahim ağzı uzunluğu ölçümü
  • Gerekirse: Amniyosentez
  • Başlanmadıysa: Demir takviyesi

20–23. Hafta Muayenesi

  • Detaylı anomali tarama ultrasonu (kalp, beyin, böbrek, mide, iskelet sistemi vb.)
  • Serviks uzunluğu ölçümü (erken doğum riski için kritik)
  • Gerekirse serklaj (rahim ağzına dikiş atılması)
  • Kordosentez planlaması

27–28. Hafta Muayenesi

  • Fetal gelişim takibi (biyometri)
  • 50 gr glukoz tolerans testi (gebelik şekeri taraması)
  • Rh uyuşmazlığı varsa Anti-D uygulanması
  • Tansiyon ve kilo takibi

Bu Dönem Neden Önemli?

Bu trimesterde yapılan test ve gözlemler, bebeğinizin genel sağlığı ve doğum planlaması için kritik bilgiler sunar. Aynı zamanda annenin fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarının daha dikkatli izlenmesi gerektiği bir dönemdir.

3. Trimester (28–40. Hafta)

Bebek hızla büyür, bedeniniz doğuma hazırlanır, geri sayım başlar.

Son trimester; hem fizyolojik hem de duygusal olarak yoğun geçer. Bebek minyatür bir yeni doğana benzer hale gelir ve doğuma hazırlık başlar. Anne adayının uykusu bölünür, nefes almak zorlaşabilir ama heyecan her gün artar. Bu dönemde yapılan muayeneler, bebeğin doğum pozisyonu, iyilik hali ve annenin doğuma hazırlık süreci açısından belirleyicidir.

Bu Haftalarda Neler Olur?

28–31. haftalar

  • Bebeğinizin gözleri açılır; ışığa tepki verir.
  • Akciğer gelişimi sürerken solunum hareketleri artar.
  • Uyaranlara beyin yanıtları başlar, duyduğu sesleri tanır.
  • Anne adayında uyku problemleri ve mide yanmaları sıklaşabilir.

32–35. haftalar

  • Deri altı yağ dokusu artar, cilt pürüzsüzleşir.
  • Bebek hareketleri daha güçlü ve organize hale gelir.
  • Testisler torbaya iner; kız bebeklerde dış genital organlar belirginleşir.
  • Anne için kasık ağrısı, bel basısı, ödem gibi yakınmalar artabilir.

36–40. haftalar

  • Bebek doğum kanalına yerleşir, baş aşağı pozisyon alır.
  • Suyun azalması ve hareket alanının daralmasıyla tekmeler azalabilir ama düzenli olmalıdır.
  • Mukus tıkacın düşmesi (“nişan”) ve suların gelmesi doğumun habercisi olabilir.
  • Anne için sık idrara çıkma, pelvik baskı hissi ve doğum dalgaları başlar.

Yapılan İncelemeler ve Testler

31–32. Hafta Muayenesi

  • Fetal biyometri (kilo, baş çevresi, femur ölçümleri)
  • Tam kan ve idrar tetkikleri
  • Tansiyon ve kilo kontrolü
  • Erken doğum riski gözlemi

34–35. Hafta Muayenesi

  • NST (Non-stres test): Bebeğin kalp atımı ve hareketlerinin kaydı
  • Fetal pozisyon değerlendirmesi
  • Gerekirse vajinal muayene
  • Doğum şekli planlaması (vajinal doğum/muhtemel sezaryen)
  1. Hafta ve Sonrası
  • Haftalık kontroller başlar (7–10 günde bir)
  • Bebeğin doğum kanalındaki ilerlemesi izlenir
  • Plasenta yerleşimi, su miktarı ve rahim ağzı açıklığı takip edilir
  • Doğum belirtileri hakkında bilgilendirme yapılır

Bu Dönem Neden Önemli?

Son trimester, sadece bebeğinizin doğuma hazırlanma süreci değil; sizin de anneliğe bedensel ve ruhsal olarak geçiş döneminizdir. Bu haftalarda yapılacan gözlem ve uygulamalar, doğum sürecinizi daha sağlıklı ve güvenli hale getirebilir.

  • Bebeğinizin hareketlerini her gün takip edin: Hareketlerin azalması, acil değerlendirme gerektiren bir durum olabilir.
  • Doğum belirtilerini tanıyın: Düzenli kasılmalar, nişan (mukus tıkacı) gelmesi, suyun gelmesi gibi işaretler doğumun başladığını gösterebilir.
  • Fiziksel ve zihinsel hazırlık yapın: Düzenli yürüyüş, dengeli beslenme, rahatlatıcı nefes egzersizleri ve kaliteli uyku, bedeninizi doğuma en iyi şekilde hazırlar.

Gebeliğinizin son döneminde bebeğinizin içeride güvende olduğunu takip etmek, doğum planınızı gözden geçirmek ve kişisel rehberlik almak için kliniğimizden randevu alabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Hamile Olduğumu Nasıl Anlarım?

Çoğu kadın adeti gecikir gecikmez hemen doktora müracaat eder. Genellikle 1 haftalık gecikmeden sonra, jinekolojik ultrasonografi ile gebelik kesesi ortaya çıkar. Kesinleştirmek için 1 hafta sonra tekrar ultrasonografi gerekebilir. Bu aşamada istenmemişse testler istenir. Erken dönemde genellikle 8. haftada bir kez daha ultrasonografi gereklidir. Bu haftada gebelik keselerinin sayısı, yerleşim yeri, rahim kanalı denilen serviksin boyunun ölçümü yapılır. Servikal kanal boyu 25 mm den kısa ise 4-5 aylıkken düşük ihtimali yüksektir veya erken doğum şansı ne yazık ki daha fazladır. Bu konuda aileye onları endişelendirmeden danışmanlık verilir. Gerekirse 3 ay tamamlanınca önlem amacıyla RAHİM AĞZINA DİKİŞ konulması planlanır.

Hamilelik Sürecinde Hangi Sıklıkta Doktora Gitmeliyim?

Gebelikte rutin taramalar; 32 haftaya kadar 4 haftada bir, 36. haftaya kadar 2 haftada bir, son ayda ise genel olarak haftada bir yapılır. Gerekli hallerde ilk aylarda ve son aylarda muayene sayısı arttırılabilir. Bunların yanında özel testlerin yapıldığı muayeneler de bu rutin kontroller sırasında yapılır.

Toksoplazma Nedir?

Çiğ et veya kedi dışkısıyla insana geçen bir enfeksiyon. İyi yıkanmamış sebze ve meyvelerin yenmesi veya temiz olmayan suların içilmesiyle bulaşabilir. Eğer bir kadın hamileliğinde bu enfeksiyonu geçirirse bebekte bazı anomaliler ortaya çıkabilir. Karaciğer ve dalakta büyüklük, beyinde su toplaması, düşük doğum ağırlığı vb. Aslında gebelerin çoğu daha önce toksoplazma geçirmiştir ve bağışıklık kazanmıştır. Bu nedenle gebelik sırasında yeni enfeksiyon olma olasılığı son derece düşüktür. Risk çok düşük olduğu için birçok ülke toksoplazmayı rutin tarama olarak önermiyor.

Gebelikte Toksoplazmadan Korunmak İçin Neler Yapilabilir?

Toksoplazmanın bir aşısı yok ama gebelik sırasında etler iyi pişirilmeli, çiğ et yenmemeli. Çiğ ete dokunulduğunda eller iyice sabunla yıkanmalı. Meyve ve sebzeler ya soyulmalı ya da iyice yıkanarak yenmeli. Kedilerin dışkısı ile bulaşık alanlardan uzak durulmalı. Kedi besleyenler kedi atıklarını temizlerken eldiven giymeli.

CMV Nedir?

Grip gibi viral bir enfeksiyondur. Gebelik sırasında geçirilirse bebekte ciddi kusurlara yol açabilir. Ama ülkemizde erişkin yaştakilerin önemli bir kısmı bu enfeksiyona karşı dirençli. Yani daha önce bu enfeksiyonu geçirmiştir.

Kızamıkçık Taraması Gerekli midir?

Kızamıkçık (Rubella) çocukluk çağında geçirilen bir hastalıktır. Solunum yoluyla çevreye yayılır. Toplumun yüzde 95’i bu enfeksiyonu çocuklukta geçirmiştir yani kızamıkçığa dirençlidir. Kişinin kızamıkçığa karşı bağışık olup olmadığı kanda yapılacak bir incelemeyle kolaylıkla anlaşılabilir. Eğer anne adayı enfeksiyonu geçirmemişse gebelik öncesinde aşılama önerilir. Kadın gebeliğinin ilk döneminde kızamıkçık geçirirse bebekte kalp, göz, karaciğer gibi organlarında ciddi bozukluklar ortaya çıkar. Aşıdan sonra kadının 1 ay içinde gebe kalmaması istenilmektedir. Aşı canlı olduğu için gebelik sırasında da aşılama yapılmamalıdır.

Frengi Taramasının Önemi Nedir?

Gebelikte frengi düşük, erken doğum, yeni doğanda sarılığa neden olur. Ayrıca karaciğerde büyüme ve göz, beyin, kemik gibi organlarda sorunlara yol açar. Bu nedenle gebe kalmadan önce hastalığın araştırılması, tespit edildiğinde de tedavi edilmesi gerekir. Uyuşturucu madde bağımlıları, AIDS hastaları, düşük sosyokültürel seviye, birden fazla seksüel partneri olan kişiler risk altındadır.

Gebelik Öncesinde Hepatit B Taraması Neden Öneriliyor?

Gebelerin yaklaşık yüzde 10’u Hepatit B taşıyıcısı. Aslında bu enfeksiyon gebelikte çocuk için herhangi bir sorun yaratmıyor. Ama anne adayının Hepatit B taşıyıcısı olup olmadığını bilmek önemli. Çünkü taşıyıcıysa doğum sırasında bebeğine enfeksiyonu bulaştırabilir. Annesi taşıyıcı olan bebeklere Hepatit B aşısının yanı sıra koruyucu bir serum da yapılmalı. Aksi taktirde çocukta ciddi hastalıklar ortaya çıkabilir. Bu nedenle gebelik planlanırken ya da doğum öncesinde Hepatit B taraması kesinlikle yapılmalı.

Tiroit Hormonuna Bakılması Şart mıdır?

Gebelik öncesi eğer hiç yapılmadı ise anneye tiroit hormonu kontrolü yapılması uygun olacaktır. Özellikle rutin kontrollerine pek sadık olmayan anne adayları için en azından bir seferliğine taraması yapılarak, gebelikte sorun yaratabilecek olan guatr ile ilgili ön araştırma yapılmış olacaktır.

Hamilelikte Ağız ve Diş Sağlığı Nasıl Olmalıdır?

Günlük ağız ve diş bakımı eskisine oranla daha özenli bir şekilde devam ettirilmelidir.

  1. Günde en az iki kere diş fırçalanmalı,
  2. Dişler arası fırça veya dişipi kullanılmalıdır.
  3. Diş hekimi kontrolunden flouridli ağız gargaraları ile zaman zaman desteklenerek çürük ve plak kontrolü sağlanmalıdır.
  4. Özellikle ilk aylarda oluşan kusmalar sonrasında ağız bol su ile çalkalanmalıdır.
  5. Ayrıca Diş hekimi kontrollerinde yüksek çürük risk grubunda yer alan hamilelerde yüzeysel flourid uygulaması gerekmektedir.
  6. Özellikle öğün aralarında alınan yapışkan şekerli gıdalardan kaçınılmalı, alındığında ise dişler tekrar fırçalanmalıdır.
  7. Dengeli beslenmede diş ve dişeti sağlığının sürdürülmesi açısından önemlidir. Protein, A vitamini (et, süt, yumurta, sarı sebze ve meyveler), C vitamini (narenciye, domates, çilek), D vitamini (et, süt, yumurta, balık) ve kalsiyum (süt ve süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler)dan zengin gıdaların yeterince alınması gereklidir.
  8. Hamileliğin 2.trimensinde( 4.-5.-6. aylarında) mutlaka diş hekimi kontrolüne gidilmelidir.
1
↑