Erken Doğuma Bağlı Serebral Palsi Engellenebilir mi?
Genel olarak santral sinir sisteminin farklı nedenlere bağlı olarak hasarlanması sonucu ortaya çıkan, ilerleyici olmayan, yaşam boyu kalıcı ve engelleyici durumlar serebral palsi olarak tanımlanır. Bu durum, gelişimsel açıdan hareketin, duruşun (postürün) etkilenmesine ve aktivitenin sınırlanmasına neden olur.
Serebral palsi, canlı doğumların yaklaşık her 1000’inde 1,6 oranında görülmektedir. Vakanın yarısı, yani %50’si, zamanında (term) doğan bebeklerde ortaya çıkar. Ancak erken doğan bebeklerde görülme riski çok daha yüksektir. Gebelik haftası azaldıkça risk önemli ölçüde artmaktadır.
Özellikle çok düşük doğum ağırlığı (<1500 gram) olan bebeklerde serebral palsi sıklığı %4–8 arasında değişmektedir. 34. gebelik haftasından önce dünyaya gelen bebekler, yeni serebral palsi vakalarının %25’inden sorumludur.
Çocukluk dönemindeki motor fonksiyon bozukluklarının en sık nedeni olan serebral palsi, aileler ve toplum açısından ciddi duygusal ve ekonomik yük oluşturmaktadır.
Magnezyum Sülfat Tedavisinin Yeri ve Etkileri
Araştırmalar, erken doğum riski veya gebelik toksemisi nedeniyle kullanılan magnezyum sülfat tedavisinin, düşük doğum ağırlığına sahip bebeklerde serebral palsi gelişimini azaltabildiğini göstermiştir.
Her çalışma bu bulguyu aynı düzeyde desteklemese de, yakın dönemde yapılmış geniş çaplı ve güvenilir sistematik derlemeler (örn.Doyle, Cochrane Database) magnezyum sülfatın:
- Serebral palsi riskini anlamlı şekilde azalttığını,
- Erken çocukluk dönemindeki motor fonksiyon bozukluklarını düşürdüğünü ortaya koymuştur.
Bu sonuçlar, magnezyum sülfat uygulamasının dikkatle planlanmış merkezlerde uygun endikasyonlarla kullanılmasının önemini vurgulamaktadır.
Magnezyum Sülfat Nasıl ve Hangi Koşullarda Verilmelidir?
Magnezyum sülfat tedavisi, deneyim ve eğitim gerektiren, titizlikle uygulanması gereken bir protokoldür. Bu tedavi:
- Ağızdan alınacak basit bir formülasyon değildir.
- Mutlaka hastane koşullarında, sürekli gözetim altında uygulanmalıdır.
- Genellikle erken doğum eylemi beklenen gebelerde, anne adayının hayati bulguları yakından takip edilerek planlanır.
- Tedavi, farklı doz protokolleri ve süreleri içeren özel uygulama şemaları ile yürütülür.
Bu nedenle, magnezyum sülfat sadece konusunda uzmanlaşmış, üst düzey tecrübeye sahip merkezlerde güvenle uygulanabilir.
